La restauradora gallega Toñi Vicente, en libertad con cargos tras declarar como imputada junto a otras nueve personas en el caso de las vieiras tóxicas
![](http://www.galiciadigital.com/images/noticias/toni_vicente_1.jpg)
Toñi Vicente, que aseguró estar muy afectada por la situación, afirmó que confía en que el asunto no afecte a la reputación de su restaurante, ubicado en Santiago, y atribuyó lo sucedido a un "malentendido". "Creo que de esto voy a salir reforzada y creo que mi reputación está por encima de este malentendido", afirmó. Toñi Vicente, que anunció que reabrirá su restaurante, fue detenida el viernes 5 de septiembre, cuando al parecer compraba una partida de vieiras. Fue puesta en libertad al día siguiente tras prestar declaración.
Su abogado, Víctor Espinosa, aseguró que "el papel" de la restauradora en la trama es "totalmente circunstancial", "sin que tenga nada que ver en la trama crucial, verdadera, y sin que tenga nada que ver en este tema". "Eso se lo decimos, lo mantenemos, porque así quedará demostrado", manifestó. Espinosa, tras agradecer "el trato exquisito" que están recibiendo por parte de los medios de comunicación, anunció que se remitirá un comunicado de prensa "para explicar los pormenores" de la situación y realizar las "puntualizaciones que sean precisas".
En la supuesta trama están imputadas al menos otras nueve personas, de las que siete permanecieron encarceladas en cuarteles de A Coruña y Ferrol y fueron desplazadas por la Guardia Civil al Juzgado de Ferrol para prestar declaración. Los detenidos son el representante de la empresa de distribución de alimentos Comercial Xanquei, con sede en Santiago, y que supuestamente comercializaba la vieira con toxina amnésica. Los otros detenidos son seis mariscadores de Ferrol, Narón y Valdoviño, que serían los responsables de la extracción del molusco en la ría ferrolana. Entre los imputados se encuentran también otros dos hosteleros gallegos que, según fuentes de la investigación, están al frente de dos conocidos restaurantes de la provincia de Pontevedra, en Poio y Sanxenxo. La investigación continúa abierta y no se descartan más detenciones e imputaciones.
La toxina ASP, conocida como amnésica, tiene carácter acumulativo y puede provocar daños neurológicos irreversibles y pérdida de memoria. La única vieira de origen gallego que puede comercializarse es la que se somete a un proceso de evisceración (eliminación de hepatopáncreas) en un centro autorizado por la Xunta de Galicia. A día de hoy, no hay ningún plan de explotación autorizado para la extracción de vieira.
Grupo Nove
El Grupo Nove, integrado por 16 nuevos restauradores gallegos, trasladó su "apoyo" a la restauradora gallega Toñi Vicente y condenó la "utilización mediática" que, a su juicio, se ha hecho de la figura y nombre de la prestigiosa cocinera, que este sábado fue detenida e imputada por un presunto delito contra la salud pública.
La agrupación, a la que pertenecen Marcelo Tejedor, Pepe Vieira o Pepe Solla, entre otros, insistió en calificar a Toñi Vicente de "gran dama de la cocina gallega" por su "profesionalidad", "honestidad" y "buen hacer". Grupo Nove confió en que la investigación abierta la deje "en el buen lugar que merece", como, en su opinión, demuestra su "intachable" y "reconocida" carrera profesional.
Por otra parte, los restauradores integrados en esta organización aludieron al "carácter aislado" de este caso que, como subrayan, "no debe ensombrecer" la calidad de los productos agroalimentarios gallegos ni la profesionalidad de cocineros y hosteleros en Galicia.
A este respecto, reconocieron su "responsabilidad final" como cocineros sobre la materia prima que emplean en sus restaurantes y su confianza en la "profesionalidad" y "solvencia" de sus proveedores. Así, se manifestaron "seguros y tranquilos de que también para ellos es un hecho puntual y no una práctica generalizada".
Nota de prensa remitida por Xantares:
O grupo de restaurantes Xantares, ao que pertence Toñi Vicente, reunirase coa cociñeira para abordar con ela a delicada situación na que se viu inmersa, e establecer as apoiaturas procedentes. O vicepresidente desta asociación José Antonio Rivera declarou -en ausencia do Presidente Alfredo Castrelo, de viaxe no estranxeiro- que por respecto ao procedemento legal e ata dispoñer da versión da colega, abstíñanse de emitir xuízos, non obstante "xa é evidente que a nosa compañeira foi mediáticamente condenada antes de que a investigación conclúa. Dun delincuente común facilítanse en principio as siglas; de Toñi -a abandeirada da cociña galega de maior prestixio- escribíronse nome e apelidos, ao mellor tan só por que non lle pediu a trazabilidade ao seu intermediario".
Todos os membros de Xantares, entre os que se atopan cociñeiros de prestixio como o propio Chef Rivera, Manicha Bermúdez, Tito Nixon e outros tops que iniciaron a modernización da cociña en Galicia, mostraron onte a súa confianza plena na conduta profesional de Toñi Vicente, e en todo caso, destacan sua achega ao prestixio da cociña galega en 30 anos de profesión.
Pedro Subijana, Presidente de Eurotoques (entidade á que tamén pertencen Toñi Vicente e o Chef Rivera) púxose en contacto teléfonico onte co cociñeiro padronés, para informalo de que outros compañeiros do nivel de Juan Mari Arzac ou Ferrán Adriá se interesaran pola compañeira expedientada, e se mantiñan atentos á evolución dos acontecementos dende un sentimento solidario.
Nota de prensa remitida por el Gabinete de Comunicación de la Consellería de Pesca e Asuntos Marítimos de la Xunta de Galicia:
As Consellerías de Sanidade e de Pesca e Asuntos Marítimos recordan á cidadanía galega a importancia de consumir moluscos perfectamente identificados para poder contar coas necesarias garantías de salubridade. A Xunta de Galicia advirte á poboación do risco para a saúde pública que supón a merca de moluscos fóra dos establecementos de venda ao público, que son os que garanten a súa calidade sanitaria, de aí a importancia de consumir produtos perfectamente identificados.
Os departamentos que dirixen María José Rubio Vidal e Carmen Gallego Calvar están a colaborar, dende hai tempo, na procura da seguridade dos moluscos que se poñen á disposición dos consumidores galegos. Neste senso, consideran necesario informar que, na actualidade, non existe posibilidade legal de que no mercado estean á venda vieiras vivas procedentes das nosas Rías, xa que a extracción destes moluscos, para venda sen eviscerar está prohibida por presenza de toxina. Cabe destacar que, a día de hoxe, non hai ningún plan de explotación autorizado para a extracción de vieira.
A única vieira de orixe galego que pode comercializarse é a que se somete a un proceso de evisceración (eliminación do hepatopáncreas) nun centro autorizado pola Xunta de Galicia. Non entanto, a día de hoxe, non hai ningún plan de explotación autorizado para a extracción de vieira polo que a que o consumidor pode atopar no mercado é de importación e tamén debe estar perfectamente identificada.
A lexislación vixente en todo o territorio europeo prohibe a extracción de moluscos bivalvos das zonas de produción cando os niveis de biotoxinas que presentan son superiores aos límites fixados regulamentariamente. No caso da vieira, trátase dun molusco bivalvo que acumula toxina ASP, e a diferenza doutros moluscos bivalvos, é que require períodos longos de tempo para a súa eliminación.
Estudos realizados conclúen que a meirande parte da toxina acumúlase no hepatopáncreas, mentres que as concentracións da toxina no músculo son moi baixas. A partir destas conclusións, a normativa comunitaria permite a extracción de vieira con presenza de ASP coa condición de que sexa eviscerada (eliminación do hepatopáncreas), antes da súa comercialización para o consumo humano, sempre e cando os niveis establecidos así o permitan.
Antes de proceder a comprar estes produtos, e coa finalidade de asegurar a súa garantía e calidade, as Consellerías de Sanidade e de Pesca e Asuntos Marítimos lembran que hai que mercalos sempre en establecementos de venda ao público debidamente autorizados (como os supermercados, ou peixerías, entre outros).
O último operativo contra a venda ilegal de vieira na nosa comunidade responde a un intenso traballo de vixilancia levado a cabo conxuntamente polo Servizo de Gardacostas de Galicia e a Garda Civil. Esta actuación saldouse co comiso de preto de catro toneladas deste molusco en diferentes puntos de Galicia e con varias detencións.
A vixilancia e as actuacións contra os que se adican a esta actividade ilegal véñense reforzando nos últimos anos con máis dispositivos de control e un maior número de inspeccións conxuntas coas Forzas e Corpos de Seguridade. Neste senso, debemos sinalar que a venda de vieira con toxina é un delito contra a saúde pública.
Boa proba disto é que nos primeiros seis meses deste ano o Servizo de Gardacostas de Galicia realizou un total dun total de 9.083 actuacións de inspección que deron como resultado a incautación de máis de 6.800 bens e medios e o comiso de case 20.000 quilos de especies pesqueiras e marisqueiras. Con respecto a este último dato, un total de 2.000 quilos se corresponden con vieira.
R.